Çoğu CFO'nun kabul edeceği gibi, finans fonksiyonun pürüzsüz bir şekilde işlemesi: liderlik, teknoloji, süreçler, yetenek, uzmanlık ve iletişim de dahil olmak üzere birçok faktörün bir arada çalışmasıyla mümkündür. Zorluklar ortaya çıktığında, finans işlevinin bunları etkin bir şekilde ele almak için daha fazla kapasiteye sahip olması optimal seviyede çalışıldığı anlamına gelir.
Bu zorluklar, müşteri iflasları ve tedarik zinciri sorunları gibi 'gündelik' sorunlar veya son aylarda görüldüğü gibi, çok nadir olan Covid-19 salgını gibi olaylar olabilir.
Covid-19 bildiğimiz dünyayı değiştirmiş olsa da, iş dünyasının karşılaştığı zorlukların çoğu aynı kaldı – sadece bunlar daha da kötüleşti. Kısa vadede daha da derinleşen bu zorluklar, salgının etkileri hafifledikten sonra da sürmeye devam edecek.
2020 anketimiz Yarının Finans Liderleri, finans fonksiyonunun karşılaştığı bazı zorluklara ışık tutuyor ve en büyük endişeleri ortaya koyuyor.
Ödeme alamama en büyük tehdidi oluşturuyor
Anket, ilk başta Covid-19'dan önce yapılmış olsa da, görüşlerin salgının ışığında değişip değişmediğini görmek için Mayıs 2020'de katılımcılarla yeniden gerçekleştirildi. Her iki durumda da yanıtlar, müşterilerden alınacak ödemelerdeki gecikmelerin finans liderlerinin gündeminde açık ara en önemli unsur olduğunu gösteriyor – siber saldırılar ve satış hacminde azalma gibi diğer endişelerin ötesinde…
- Covid-19’dan önce katılımcıların %47’si – tüm sektörlerde her ölçekten – ‘alacakları ödemelerdeki gecikmeler’i bir önceki yılda işlerini etkileyen bir risk olarak tanımladı. Mayıs ayında “hangi risklerin son iki ay içinde etkisi olduğu” tekrar sorulduğunda, ödemelerdeki gecikmeler için bu oran %65'e yükseldi ve böylece ‘ödeme alamama’ her iki seferde de en büyük endişe kaynağı oldu.
- Benzer şekilde, Covid-19’dan önce, işletmelerin %44'ü ödeme alamama sorunlarının yaygın bir olay olduğunu ifade etti. Kriz başladıktan sonra, bu durum daha da kötüleşti ve Mayıs ayından önceki iki ayda her on işletmeden biri alacaklarına yönelik günde birden fazla sorun yaşadığını belirtti. %65’i ise en azından haftada bir alacaklarıyla ilgili sorun yaşadığını ifade etti.
- Ödeme alamama durumlarıyla başa çıkma konusunda duyulan güven de bir darbe aldı. Salgın öncesinde işletmelerin sadece %44'ü alacak sorunlarıyla başa çıkmak için ‘tamamen hazırlıklı’ olduğunu söylerken salgından sonra bu oran %31’e geriledi.
Tüm bu rakamlar anlaşılabilir olsa da, yeni normalle başa çıkmak için akıcı bir operasyon içinde olması gereken işletmelerden, işlerini durdurmaları, yeniden yapılandırmaları ve tekrar başlatmaları beklenemez.
Anketimizin bir parçası olarak, CFO'lara işletmelerin ödeme alamama risklerine nasıl yanıt verebileceklerini sorduk. Aldığımız yanıtlar üç alanda kümeleniyordu.
1. CFO’lar yeni müşteriler için titizlikle güvenirlik kontrolleri gerçekleştirmelidir
CFO'ların genelde geniş kapsamlı bir gündemi olsa da, temelde odaklananılan konulardan sapılmaması hayati önem taşır ve bunlar: ödemelerin zamanında alınması ve nakit akışının korunmasıdır. Ödeme alamamaya yönelik sorunlar ortaya çıktığında bunlarla başa çıkmak için önlem alınabilse de, bu riski azaltmak için önceden yapılması gereken herşeyi yapmış olmak belki de hiçbir zaman bu kadar önemli olmamıştı.
Bu, belirli senaryolar ve proaktif nakit yönetimi için planlama gerektirse de, yeni bir müşteriyle iş yapmadan önce riski azaltmaya yardımcı olacak önlemlerin alınması (veya güçlendirilmesi) önemli.
Diğer bir deyişle, yeni bir müşteriyle iş yapmaya başlamadan önce kontrol süreçlerinizin sıkı olduğundan emin olun. Bu süreçler şunları içerebilir:
- Kredibilite kontrolü: Bir kişinin veya işletmenin kredibilitesini ölçebilmek için o müşteriyi, işletmeyi veya onun ilkelerini gözden geçirebilirsiniz. Ancak, bu kişi veya işletmeye ait bilgiler tamamen güncel değilse, bu yalnızca bir başlangıç noktası olacaktır.
- Referansların kontrolü: Potansiyel yeni bir müşteri referanslar belirttiyse, bunların meşru olmama durumuna karşı referansları ayrıntılı bir şekilde incelediğinizden emin olun.
- İflas taraması: İşletmenin herhangi bir yöneticisi geçmişte iflas etmiş mi ya da iflas eden bir şirketin yönetiminde yer almış mı – öyleyse o zamanki şartlar neymiş?
- Finansal tabloları rica edin: Gireceğiniz işin büyüklüğüne bağlı olarak, finansal bilgilere yönelik sadece ana hatları değil belirli öğeleri kontrol etmek için finansal tabloların tamamını incelemeyi seçebilirsiniz.
Bu tip süreçlerin uygulamada olduğundan emin olmak ve her bir işi titizlikle araştırmak, ileride doğabilecek potansiyel ödeme alamama risklerini önlemenin bir yolu olarak yararlı olabilir.
2. Çeşitlendirme ödeme alamama riskini azaltabilir.
Anket katılımcıları, çok çeşitli ürün türlerine sahip olan veya birden fazla endüstride faaliyet gösteren şirketlerin, gelecekte büyük risklerle başa çıkma konusunda en avantajlı konumda olacağı konusunda hemfikirlerdi. Bir klişe gibi görünebilir, ancak tüm yumurtalarınızın bir sepette bulunmaması, ödeme alamama riskine ve gelir riskine karşı değerli bir koruma sağlayabilir.
Benzer şekilde, katılımcılar, daha küçük ürün yelpazesine sahip işletmelerin bile müşterilerde sayı ve tip olarak çeşitlendirmeye gidilmesi konusuna odaklanmaları gerektiğini düşünüyor. Müşterileriniz ne kadar çok olursa, ödeme alamama riskinizi de o kadar dağıtmış olursunuz.
Mümkün olduğunca çeşitlendirmeye gitmek, herhangi bir olay gerçekleştiğinde -ki bu olay mal sıkıntısı gibi sıradan bir olay da olsa olağan dışı bir durum da- ödeme alınamazsa tüm işletmenin bu durumdan tamamen etkilenmesi ihtimalini azaltır.
3. Sigorta, ödeme alamama riskine karşı korur
CFO'lar, sigortanın daha önemli olacağına -ve olması gerektiğine- inanıyor. Özellikle, Ticari alacak sigortası işletmeleri hem ödeme alamama hem de geç ödeme alma riskine karşı korur.
Ticari alacak sigortasına sahip olan firma kontrolünün ötesindeki ticari risklere karşı işinin korunduğunu, riskin gerçekleşmesi durumunda ise tazminatın ödenerek, şüpheli alacak olarak bilançosuna alacağı tutarı nakit akışını bozmadan sermaye olarak sağlanacağını bilir.
Ancak sigorta yaptırmaya sadece raftan bir ürün satın alma gözüyle bakılmamalı. Anket katılımcıları, güvenilir sigorta firmasıyla yakın bir işbirliği ve sürekli temas halinde çalışmanın işlerine en üst düzey koruma sağlamak için kritik olduğuna inanıyor.
Sigorta firmasını iş süreçlerine dahil edip daha iyi içgörüye sahip olmalarını sağlamak sigorta şartlarınızın size özel ayarlanmasını ve daha kapsamlı bir risk korumasına sahip olmanızı sağlar. Bu, CFO'ların Covid-19'un ekonomik sonuçlarından yola çıkarak çoktan üzerinde durmaya başladığı ve yakın gelecekte muhtemelen çok daha fazlasının takip edeceği bir aksiyon.
Alacak sorunları ve müşteri iflasları CFO'ların zihninde hep ön plandadır ve mevcut durumda zihinlerde daha da fazla yer işgal edecektir. Ancak, stratejik bir finans lideri proaktif bir yaklaşım benimseyerek gelecekte benzer zorluklara karşı işlerini daha iyi koruyacaktır.
